تقویم یکی از ابزارهای مفید و کاربردی است که میتواند به ما در برنامهریزی و مدیریت زمان کمک کند. اما تقویم نه تنها یک ابزار زمانسنجی نیست، بلکه میتواند یک ابزار تربیتی و تعلیمی هم باشد. با استفاده از تقویم میتوانیم خود را به رعایت عبادات و اخلاق اسلامی تشویق کنیم و از فرصتها و مناسبتهای موجود در طول سال بهرهمند شویم. در این مقاله به شما چند راهکار برای استفاده از تقویم به این منظور معرفی میکنیم.
اولین گام برای استفاده از تقویم به عنوان یک ابزار تربیتی و تعلیمی این است که تقویم مناسب را انتخاب یا طراحی کنیم. تقویم مناسب باید دارای ویژگیهای زیر باشد:
تقویم شمسی یا هجری شمسی بر اساس گردش زمین به دور خورشید تنظیم میشود و با فصلها و ماههای طبیعی هماهنگ است. این تقویم در برخی از کشورهای اسلامی مانند ایران و افغانستان به عنوان تقویم رسمی استفاده میشود و دارای ۱۲ ماه است که ۶ ماه اول ۳۱ روزه و ۵ ماه بعدی ۳۰ روزه و ماه آخر ۲۹ یا ۳۰ روزه است. نام ماهها از نام ایزدان زرتشتی گرفته شدهاند. این تقویم دارای مناسبتهای مذهبی و فرهنگی زیادی است که میتوانند به ما در رعایت عبادات و اخلاق اسلامی کمک کنند. برای مثال، ماه رجب ماه شعبان و ماه رمضان ماههای عبادی و معنوی هستند که میتوانیم در آنها روزه بگیریم، قرآن بخوانیم، دعا کنیم و صدقه بدهیم. ماه محرم و صفر ماههای عزاداری و شهادت ائمه (ع) هستند که میتوانیم در آنها به سوگواری و عزت نفس اسلامی پردازیم. ماه فروردین ماه نوروز و آغاز سال جدید است که میتوانیم در آن به تجدید نیت و اهداف خود بپردازیم.
تقویم مناسب باید دارای محتوای آموزنده و انگیزشی باشد که به ما در یادگیری و انجام عبادات و اخلاق اسلامی کمک کند. محتوای تقویم میتواند شامل تصاویر، نوشتهها، نقل قولها، دعاها، احادیث، آیات، اطلاعات مفید و آموزنده و هر چیزی که با موضوع تقویم و سال مربوطه مرتبط باشد. برای مثال، تقویم میتواند دارای تصاویر زیبا و معنوی از خلقت خداوند، نوشتههایی درباره اهمیت عبادات و اخلاق اسلامی، نقل قولهایی از قرآن و اهلبیت (ع)، دعاهایی برای هر ماه و هر روز، احادیثی درباره فضیلت و ثواب عملهای صالح، آیاتی درباره حکمت و رحمت الهی، اطلاعات مفید و آموزنده درباره تاریخ اسلام و رویدادهای مهم و مناسبتهای مذهبی و فرهنگی باشد. این محتوا باعث میشود تقویم شما زنده و رنگین شود و همچنین دانش و ایمان شما را افزایش دهد.
تقویم مناسب باید دارای فضای خالی و قابل نوشتن باشد که به ما امکان برنامهریزی و ثبت عملهای خود را بدهد. فضای خالی تقویم میتواند شامل جدولها، خطوط، خانهها، دایرهها و هر شکلی که برای نوشتن مناسب باشد. برای مثال، میتوانیم در فضای خالی تقویم بنویسیم