در ایران، روز مادر و روز زن همزمان با ولادت حضرت فاطمه زهرا (س) جشن گرفته می‌شود که در سال ۱۴۰۴ هجری شمسی، برابر است با شنبه، ۲۹ دی‌ماه ۱۴۰۴ که مطابق با ۲۰ جمادی‌الثانی ۱۴۴۶ هجری قمری خواهد بود.
مقاله‌ای در مورد روز مادر و جایگاه آن در فرهنگ ایرانی و اسلامی
روز مادر یکی از ارزشمندترین و پرافتخارترین مناسبت‌ها در تقویم ایرانی است که همزمان با ولادت حضرت فاطمه زهرا (س)، دختر پیامبر اسلام (ص) برگزار می‌شود. این روز فرصتی است برای ارج نهادن به مقام والای مادران و نقش پررنگ آن‌ها در شکل‌دهی شخصیت و ارزش‌های جامعه. در ایران و فرهنگ اسلامی، مادر به عنوان نمونه‌ای از فداکاری، مهر، و استقامت مورد احترام فراوان قرار دارد و روز مادر فرصتی است تا این ارادت و احترام به نمایش گذاشته شود.
تاریخچه روز مادر در ایران
در ایران، پیش از انقلاب اسلامی، روز مادر در ۲۵ آذر، همزمان با روز تولد فرح پهلوی، گرامی داشته می‌شد. اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با تأکید بر اهمیت و نقش الگوهای دینی، این روز به تولد حضرت فاطمه زهرا (س) منتقل شد که سمبل زن مسلمان و مادر ایده‌آل در فرهنگ اسلامی است. حضرت فاطمه (س) به عنوان مادر حسنین و همسر حضرت علی (ع)، در تاریخ اسلام جایگاهی والامقام دارد و شخصیت او الهام‌بخش نقش مادرانه در اسلام محسوب می‌شود.
نقش مادران در تربیت جامعه
مادران به عنوان نخستین مربیان فرزندان، نقش بسیار مهمی در تربیت نسل‌های آینده دارند. از آموزش ارزش‌های اخلاقی و فرهنگی گرفته تا تقویت روحیه تلاش و ایمان، مادران با صبر و ایثار خود نسل‌هایی را پرورش می‌دهند که توانایی هدایت و رشد جامعه را دارند. به همین دلیل، روز مادر فرصتی است تا جامعه از زحمات و فداکاری‌های بی‌شائبه آن‌ها قدردانی کند.
ارزش و جایگاه مادر در آموزه‌های اسلامی
در اسلام، جایگاه مادر به طور ویژه‌ای مورد توجه قرار گرفته است. پیامبر اسلام (ص) درباره مادر فرموده‌اند: «بهشت زیر پای مادران است.» این جمله، نشان‌دهنده اهمیت فراوان مقام مادر در اسلام است و اهمیت احترام به مادر را به بهترین شکل بیان می‌کند. همچنین در قرآن کریم و احادیث دینی، بر احترام و خدمت به مادر تأکید فراوان شده است و نیکی به والدین به عنوان یکی از اعمال پسندیده یاد شده است.
راه‌های گرامیداشت روز مادر
روز مادر در ایران و سایر کشورهای اسلامی با هدیه دادن، تجلیل و برگزاری مراسم‌های خانوادگی گرامی داشته می‌شود. بسیاری از افراد با تقدیم گل و هدایا و نوشتن پیام‌های محبت‌آمیز، از زحمات مادران خود قدردانی می‌کنند. همچنین، برخی از موسسات خیریه و سازمان‌های مردم‌نهاد، در این روز برنامه‌هایی برای تجلیل از مادران نیازمند و یا مادران قهرمان برگزار می‌کنند.
ابعاد اجتماعی و معنوی روز مادر
گرامیداشت روز مادر نه تنها باعث ایجاد محبت و دوستی در خانواده‌ها می‌شود، بلکه به تقویت پیوندهای اجتماعی نیز کمک می‌کند. این روز، یادآور ارزش‌های خانواده، احترام به بزرگترها، و اهمیت نقش‌های سنتی و معنوی در جامعه است. در این روز، با تمرکز بر مهربانی و احترام، جامعه می‌تواند ارزش‌های اخلاقی خود را تقویت کرده و به یاد داشته باشد که محبت و فداکاری مادرانه یکی از پایه‌های اساسی هر جامعه سالم است.