تقویم‌ها و سررسیدها به عنوان ابزارهایی برای سازماندهی زمان و برنامه‌ریزی فعالیت‌ها، در زندگی روزمره ما نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. اما در این میان، برخی تقویم‌ها و سررسیدها وجود دارند که به خاطر ویژگی‌های خاص و عجیبشان، توجه بسیاری را به خود جلب کرده‌اند. در این مقاله به معرفی جالب‌ترین و عجیب‌ترین تقویم‌ها و سررسیدهای جهان خواهیم پرداخت.
۱. تقویم مایا
تقویم مایا یکی از پیچیده‌ترین و جالب‌ترین تقویم‌های تاریخ بشر است. این تقویم به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود: تقویم خورشیدی و تقویم مقدس. تقویم خورشیدی ۳۶۵ روزه است و شامل ۱۸ ماه ۲۰ روزه و ۵ روز اضافی است. تقویم مقدس نیز ۲۶۰ روزه است و شامل ۱۳ دوره ۲۰ روزه می‌باشد. این دو تقویم به گونه‌ای طراحی شده‌اند که هر ۵۲ سال یک بار با هم هم‌زمان می‌شوند.
مردم مایا به دقت زمان را رصد می‌کردند و از این تقویم برای برنامه‌ریزی فعالیت‌های کشاورزی، مذهبی و اجتماعی خود استفاده می‌کردند. این تقویم به خاطر دقت و پیچیدگی‌اش، هنوز هم مورد مطالعه قرار می‌گیرد و نشان‌دهنده‌ی دانش بالای ریاضی و نجوم این قوم باستانی است.
۲. تقویم چینی
تقویم چینی یکی دیگر از تقویم‌های جالب و منحصر به فرد است که بر اساس چرخه‌های ماه و خورشید طراحی شده است. این تقویم دارای ۱۲ سال است که هر سال به یکی از حیوانات زودیاک اختصاص دارد: موش، گاو، ببر، خرگوش، اژدها، مار، اسب، بز، میمون، مرغ، سگ و خوک.
سال نو چینی که به عنوان جشن بهار نیز شناخته می‌شود، در تاریخ‌های متفاوتی برگزار می‌شود و معمولاً بین ۲۱ ژانویه تا ۲۰ فوریه قرار دارد. این تقویم نه تنها در چین بلکه در بسیاری از کشورهای آسیایی دیگر نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و به عنوان یک نماد فرهنگی مهم شناخته می‌شود.
۳. تقویم هندی
تقویم هندی یا تقویم ویکرام ساموات، یکی از قدیمی‌ترین تقویم‌های جهان است که به نام پادشاه ویکرامادیتیا نام‌گذاری شده است. این تقویم بر اساس چرخه‌های ماه و خورشید طراحی شده و شامل ۱۲ ماه است که هر ماه به ۳۰ روز تقسیم می‌شود.
تقویم هندی به خاطر وجود جشنواره‌های مختلف و تاریخ‌های مذهبی مهم، به شدت در فرهنگ هندی تأثیرگذار است. به عنوان مثال، دیوالی، جشن نورها، در تاریخ خاصی در این تقویم برگزار می‌شود و مردم به طور گسترده‌ای آن را جشن می‌گیرند.
۴. تقویم اسلامی
تقویم اسلامی که به تقویم هجری نیز معروف است، بر اساس چرخه ماه طراحی شده و شامل ۱۲ ماه است که هر ماه ۲۹ یا ۳۰ روز دارد. این تقویم به عنوان تقویم رسمی کشورهای اسلامی شناخته می‌شود و تاریخ‌های مهم مذهبی مانند رمضان، عید فطر و عید قربانی بر اساس این تقویم تعیین می‌شوند.
تقویم اسلامی به دلیل اینکه بر اساس ماه است، هر سال حدود ۱۰ تا ۱۲ روز کوتاه‌تر از تقویم میلادی است. این ویژگی باعث می‌شود که تاریخ‌های مذهبی در طول سال‌های مختلف به تاریخ‌های متفاوتی در تقویم میلادی بیفتند.
۵. تقویم گرجی
تقویم گرجی که به عنوان تقویم میلادی نیز شناخته می‌شود، تقویم رسمی اکثر کشورهای جهان است. این تقویم بر اساس سال خورشیدی طراحی شده و شامل ۱۲ ماه است که مجموعاً ۳۶۵ روز دارد.
تقویم گرجی به خاطر دقت بالای آن در محاسبه زمان، به عنوان یکی از بهترین تقویم‌ها شناخته می‌شود. همچنین، این تقویم به خاطر وجود روزهای خاص مانند روز سال نو، روز کارگر و روز استقلال، در زندگی روزمره مردم تأثیرگذار است.
۶. تقویم یهودی
تقویم یهودی یک تقویم ترکیبی است که بر اساس چرخه‌های ماه و خورشید طراحی شده است. این تقویم شامل ۱۲ ماه است که هر ماه ۲۹ یا ۳۰ روز دارد. به علاوه، هر چند سال یک بار یک ماه اضافی به نام آدار اضافه می‌شود تا تقویم با سال خورشیدی هم‌زمان شود.
تاریخ‌های مهم مذهبی مانند پسح، یوم کیپور و روشت‌شانا بر اساس این تقویم تعیین می‌شوند و به عنوان نمادهای فرهنگی و مذهبی یهودیان شناخته می‌شوند.
۷. تقویم جولیان
تقویم جولیان که به نام ژولیوس سزار نام‌گذاری شده است، یکی از قدیمی‌ترین تقویم‌های تاریخ است. این تقویم بر اساس سال خورشیدی طراحی شده و شامل ۱۲ ماه است که مجموعاً ۳۶۵ روز دارد.
تقویم جولیان به خاطر وجود سال کبیسه، که هر چهار سال یک بار اضافه می‌شود، دقت بالایی دارد. اما به دلیل اینکه سال جولیان کمی طولانی‌تر از سال خورشیدی است، در طول زمان باعث ایجاد اختلافی در تاریخ‌ها شد که نهایتاً منجر به ایجاد تقویم گرگوری شد.
۸. تقویم فازهای ماه
این تقویم بر اساس فازهای مختلف ماه طراحی شده و به عنوان یک ابزار برای رصد زمان در کشاورزی و فعالیت‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تقویم شامل چهار فاز اصلی ماه است: ماه نو، ربع اول، ماه کامل و ربع آخر.
کشاورزان معمولاً از این تقویم برای تعیین زمان مناسب برای کاشت و برداشت محصولات استفاده می‌کنند. این تقویم به دلیل ارتباط نزدیکش با طبیعت و چرخه‌های آن، در فرهنگ‌های مختلف مورد توجه قرار گرفته است.
۹. تقویم میسوری
تقویم میسوری یکی از تقویم‌های خاص است که به عنوان تقویم بومیان آمریکا شناخته می‌شود. این تقویم بر اساس چرخه‌های طبیعی و تغییرات فصلی طراحی شده و شامل ۱۳ ماه است که هر ماه به 28 روز تقسیم می‌شود.
این تقویم به خاطر ارتباط نزدیکش با طبیعت و زندگی روزمره بومیان آمریکا، به عنوان یک نماد فرهنگی مهم شناخته می‌شود و نشان‌دهنده‌ی دانش عمیق آن‌ها در مورد طبیعت و زمان است.
۱۰. تقویم بیابانی
تقویم بیابانی یکی از جالب‌ترین تقویم‌ها است که به خاطر شرایط خاص زندگی در بیابان‌ها طراحی شده است. این تقویم بر اساس تغییرات دما و بارش باران تنظیم می‌شود و به عنوان ابزاری برای برنامه‌ریزی فعالیت‌های کشاورزی و دامداری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این تقویم به دلیل ارتباط نزدیکش با شرایط محیطی و نیازهای زندگی در بیابان، نشان‌دهنده‌ی دانش و تجربه‌ی عمیق افرادی است که در این مناطق زندگی می‌کنند.
نتیجه‌گیری
تقویم‌ها و سررسیدها به عنوان ابزارهای مهمی در سازماندهی زمان و برنامه‌ریزی فعالیت‌ها، در فرهنگ‌های مختلف به اشکال گوناگون وجود دارند. از تقویم مایا با دقت بالای نجومی‌اش تا تقویم بیابانی که به شرایط خاص زندگی در بیابان‌ها پاسخ می‌دهد، هر یک از این تقویم‌ها نشان‌دهنده‌ی دانش و تجربه‌ی بشر در طول تاریخ است.
این تقویم‌ها نه تنها به ما کمک می‌کنند تا زمان را بهتر مدیریت کنیم، بلکه به عنوان نمادهای فرهنگی و تاریخی نیز شناخته می‌شوند و نقش مهمی در زندگی روزمره ما ایفا می‌کنند.